Како обичен човек од Македонија што прв пат доаѓа во Латинска Америка веројатно имам доста предрасуди, со предзаења од стриповите за Мистер Но и „Откриче света у стрипу“ и неколку светски познати литературни дела. Може ќе биде интересно да изнесам некои забележувања...
Поглед на Сантијаго. Фото: Елена ИгнатоваСантијаго остава впечаток на добро организиран град со многу високу градби, зеленило и планини во далечината.
Има многу опции за превоз од аеродром до центароот, од минибуси за 10 долари по човек до цело ВИП-такси за 26 долари. Пари не мора да се сменат одма, во градот се добива поповолен курс. Банките се со чувари и често со дупли врати.
До градот води модерен автопат, а самиот Сантијаго има одлична сообраќајна мрежа, навистина широки улици (неколку пати пошироки од оние од фразата за Скопје) без дупки и јавен превоз (модерни автобуси, метро). На средина од коловозот од главниот булевар се протега паркче. Кога има гужва на семафорите застануваат полицајци кои не ги гасат, туку само поттикнуват и пазат да тече сообраќајот - можеби малце полека, ама без застои.
Улиците се целосно поплочени и сосем чисти. Градот остава „европски“ впечаток, некако како да си во северна Италија. Од прилика е десет пати поголем од Скопје и за сега го видов само центарот, кој личи „американски“ поради многуте деловни згради, но без зависноста од автомобилски превоз - има и широки тротоари и многу луѓе по улиците скоро во секое време. Впечатокот на деловна среденост остава и тоа што кога има потреба како пред шалтери или влез во метро, луѓето не се буткаат туку си чекаат стрпливо во ред.
Поглед од малото ритче на кое на времето конквистадоритеимале прво упориште во Чиле, а сега е парк во центарот
со споменици, опкружено со облакодери. фото: Елена Игнатова.
Жителите по улиците изгледаат елегантно и модерно. Често може да се видат млади луѓе во костуми или униформи како костуми, можеби вработени во околината на пауза или средношколци. Населението е мешавина од разни потекла, голем дел со „европско“ и доста светол тен, а има и многу што личат „индијански“ кои се исто со посветол тен или со комбинација на црти. Наводно има и доста емигранти од посиромашното Перу кои се поцрномурни.
Низ улиците има доста кучиња-скитници кои изгледаат доста здраво и ухрането. Се галат со луѓето и никој не се возбудува околу нив. Преку ден претежно си спијат, а навечер имам видено некои да трчаат по коли. Бев сведок и на една борба меѓу вакви кучиња, кога едно имаше фатено друго за нога и не го пушташе. Некои луѓе се обидоа да ги разделат без успех, кога меѓу застанатите се втурна едно момче и прецизно го шутна кучето во глава. Потоа кучето-гризач избега.
Катовите се бројат исто како во САД: приземје е „прв кат“. За разлика од таму, повеќето згради на приземје имаат продавници. Продавачите и се многу љубезни и најчесто не знаат англиски. На пр. барав адаптер за струја и откако една тетка не успеа да ми објасни како да дојдам до соодветната продавница за електрична опрема излезе надвор од својата да ме насочи директно. (Струјата ни е иста - „европска“ - ама дупчињата за штекери им се малце потесни од нашите и за некои треба „шуко“ додавка.)
Храната е прва лига, претежно со месо, иако имаат и доста зеленчуци и овошје. Салатите ги јадат посебно, а секаде има опција за свежо цедени сокови - од манго до диња. Едно национално јадење им е пастел де чокло (pastel de choclo) - затворено грне со слоеви мелена пченка, сецкано пилешко, мелено телешко месо и зеленчуци.
Ноќниот живот е активен и изгледа дека се базира на кафиќи слично како кај нас. Чиле е познато по своите вина, има и ендемични лози, но при излегување без јадење се пие пиво или писко, еден вид блага ракија. Основна форма на мезе е лепче и салса.
Иако викаат дека сеуште има мали потреси последователни на големиот земјотрес од пред некој месец, не ги осетив. Главното погодено подрачје е далеку појужно, во Сантијаго не видов никакви последици.
Како и се друго, образовниот систем изгледа на многу високо ниво. Поради големите растојанија меѓу престолнината и градовите на север и југ, во помалите градови обврзно има универзитети, да не мора да се мачат луѓето од таму да патуваат. Библиотеката во која се одржува самитот изгледа ептен модерно и одржувано, составена од неколку згради, подземна сала, поврзани со премини и мостчиња.
Чиле е пример за развој на нови медиуми во регионот и тоа една од причините зошто Самитот се држи тука. Чилеанците и на лично ниво и на институицонално ниво се многу комуникативни и отворени за соработка. На пример, организаторите се договорија со властите за учесниците од земји во кои нема чилеански амбасади да може да добијат визи на граница, што помина без проблем. Луѓето од некои земји како САД, Канада и Албанија (!) плаќаат „пропорционална“ такса за влез од 50-100 долари, веројатно затоа што нивните држави ставаат такви ограничувања за Чилеанците.
No comments:
Post a Comment