Индикатори на здравјето и просперитетноста
Од моментот на појавувањето на електронските формати на книжевните дела се појави дилемата дали романтичниот занес при читањето на класичните книги (црни букви на бели листови хартија) ќе успее да опстане пред фантастично брзиот налет на електронското издаваштво? Дилема која и во блиска иднина ќе биде основа за расправа меѓу поклониците на класично објавениот книжевен збор и оние, сè уште помалубројните, но сепак се чини поагресивните, следбеници на новите технологии и форми во издаваштвото.
Филип Стојановски е информатичар чија специјалност е интернет-комуникацијата, особено анализите на веб-решенија. Уредник е на веб-магазинот Агора и член на експертската работна група која ја изработи Националната стратегија за информатичко општество на РМ. Работи како програмски координатор во Метаморфозис, фондација за одржливи информатички решенија од Скопје.Со еден општ поглед кон овој текст, во кој тој ни го открива својот избор на книги, освен спознанието за неговите афинитети кон пишаниот збор, мошне едноставно може да се заклучи дека тој на пуст остров освен книги би понел и - компјутер. Во обид да го откриеме неговиот „личен опис“, тој ни го кажа следново: „Себеси се дефинирам како љубител на стрипот како медиум и научната фантастика како жанр, и обете ги сметам за индикатор на здравјето и просперитетноста на дадена култура. Едновремено, мислам дека не може да се биде доволно добар љубител ниту на СФ-от, ниту на стрипот, без познавање на постигнувањата во другите области на книжевноста и уметноста, воопшто.“
Конечно, еве го неговиот книжевно - електронски избор:
- "Безимотниот“ (The Dispossessed) - Урсула ле Гвин
Најзначајната жива американска писателка врши мисловен експеримент - ставајќи ги во контраст анархистичкото со други форми на општествено уредување - капиталистичкото и социјалистичкото. Таа ги истражува индивидуалните избори и можности преку топлата лична приказна, проткајувајќи ги влијанијата на таоизмот, феминизмот, гандиевското ненасилство и западната анти-утописка традиција („1984“ на Орвел, „Ние“ од Земјатин, „Железната петица“ на Лондон).
Романов е преведен на српски како „Човек празних шака“. Иако може да се чита самостојно, овој роман е дел од одличниот „хаински циклус“, чии претставници може да се најдат и по скопските библиотеки. - „Разбирање на стрипот“ (Understanding Comics) - Скот мек Клауд
Скоро комплетна анализа на стрипот како медиум, се разбира, во форма на стрип. Оваа уметничка форма е една од ретките за чие создавање нема потреба од корпорациско или државно спонзорство, туку зависи од индивидуалната волја и интегритет на авторот. Особено што со користењето на интернет и електронска трговија тој или таа може да ги прескокне и издавачите. И другите дела на Мек Клауд се информативни, инспиративни и забавни, проткаени со хумор и насоки за читање други добри стрипови. - „48 закони на моќтаа“ (The 48 Laws of Power) - Роберт Грини
Книгава е амбициозно создание на современиот теориски макијавелизам, кое преку историски примери, анегдоти и анализи детално ги објаснува начините на којшто луѓето меѓусебно си влијаат. Не е преведена на македонски, но со оглед на популарноста на слични дела ("Умеењето на војувањето" од Сун Ѕу, "Владетелот" од Макијавели) кај нашата политичка елита, може да послужи како добра основа за самоодбрана. Во тој поглед одличен избор се и непреведените "Влијание" од Чиалдини и "Стратегија" од Лидел-Харт. - „Дервишот и смртта“ (Дервиш и смрт) од Меша Селимовиќ
Како и другите класични дела, од кои некои се вклучени во училишната лектира, добро е романов да се препрочитува барем еднаш во текот на секое десетлетие. Маестралните описи на тескобноста на меѓучовечките односи во балканската касаба наспроти идеализмот на верата, љубовта и другите вредности го прават секое ново читање сосем ново доживување. - „Панонски легенди“
Житијата на Св. Кирил и Методиј се интересни сами по себе како историски извор и како приказна за премрежијата потребни да се воведе нова информатичко - комуникациска технологија, во нивниот случај - писменоста. Историјата, ако не се разбере како шаблон кој што мора да се копира, туку како архива на примери/грешки што треба да се избегнуваат, може да биде исклучително полезна. Особено ако се комбинира со критичкото размислување на преживеаните културни богатства од минатото, како "Одисеја", митовите и народните приказни. - „Одвлекување внимание“ (Distraction) - Брус Стерлинг
Сајбер-панкот е правец на научната фантастика во чија основа се современите технолошки и општествени трендови. Стерлинг е еден од неговите основоположници и со овој политички трилер овозможува разбирање на многу од нештата кои допрва ќе ни го менуваат животот: климатските промени, клонирањето, биотехнологијата и нанотехнологијата, како и неминовната глобална промена во режимот на авторски права.
(Т.Д.)
No comments:
Post a Comment